Për Ty — Diçka që pothuajse çdonjëri ka pyetur, është se çfarë dobie sjellë në planet ekzistenca e mizave. Përveç se bezdisin me praninë e tyre gjatë muajve të verës, mizat nuk është se luajnë ndonjë rol kyç në ekosistem.

Megjithatë, duket se mizat mund të luajnë një rol pasi të ngordhin, duke u shndërruar në plastikë të biodegradueshme, sipas studiuesve.

Gjetja, e paraqitur në takimin e Shoqatës Amerikane Kimike (ACS), mund të jetë e dobishme pasi është e vështirë të gjesh burime për polimere të biodegradueshme që nuk kanë përdorime të tjera konkurruese.

“Për 20 vjet, grupi im ka zhvilluar metoda për të transformuar produktet natyrale – të tilla si glukoza e përftuar nga kallam sheqeri ose pemët – në polimere të degradueshme dhe të tretshme që nuk qëndrojnë në mjedis. Por këto produkte natyrore janë korrur nga burimet që përdoren gjithashtu për ushqim, karburant, ndërtim dhe transport”, tha studiuesja kryesore, Karen Wooley, nga Universiteti A&M i Teksasit.

Larvat e mizave përmbajnë proteina dhe komponime të tjera ushqyese, kështu që po rriten për ushqim të kafshëve, dhe ato shpërbëjnë mbeturinat.

Ekipi i Wooley‑t është përpjekur t’i përdorë këto kufoma për të bërë materiale të dobishme nga një produkt i mbeturinave.

Studiuesit zbuluan se kitina, një polimer me bazë sheqeri, është një përbërës kryesor i mizave dhe forcon guaskën, ose ekzoskeletin, të insekteve dhe krustaceve. Predhat e karkalecave dhe gaforreve përdoren tashmë për nxjerrjen e kitinës. Studiuesit thanë se pluhuri i kitinës me origjinë nga miza dukej më i pastër se ai nga krustacet dhe marrja e kitinës nga mizat mund të shmangë shqetësimet për disa alergji ndaj ushqimeve të detit.

Nga produktet e mizave, ekipi krijoi një hidrogel që mund të thithë 47 herë peshën e tij në ujë në vetëm një minutë. Ky produkt mund të përdoret në tokë bujqësore për të kapur ujin nga përmbytjet dhe më pas për të çliruar ngadalë lagështinë gjatë thatësirës.

Shkencëtarët shpresojnë se së shpejti do të jenë në gjendje të krijojnë bioplastikë të tillë si polikarbonatet ose poliuretanët, të cilat tradicionalisht bëhen nga petrokimikatet, nga mizat. Këto plastika nuk do të kontribuojnë në problemin e ndotjes plastike. /perty.org