Për Ty — Mes viteve 2000 dhe 2021, shkalla e vetëvrasjeve në SHBA u rrit afërsisht 36%. Sipas Qendrës Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, mbi 48,000 vdekje në vitin 2021.
CDC vlerëson se në vitin 2021, 12.3 milionë të rritur menduan seriozisht për vetëvrasjen.
3.5 milionë bënë një plan për ta bërë këtë dhe më shumë se 1.5 milionë tentuan të vetëvriteshin.
Është e rëndësishme të njihni shenjat e mundshme paralajmëruese kur dikush synon t’i japë fund jetës, siç renditet këtu nga Linja e Vetëvrasjes:
- Kur flasin për dëshirën për të vdekur ose për të vrarë veten
- Kur kërkuar një mënyrë për të vrarë veten, si kërkimi në internet ose blerja e një arme
- Kur flasin për ndjenjën e pashpresë ose të mospaturit arsye për të jetuar
- Kur flasin për ndjenjën e bllokimit ose dhimbjes së padurueshme
- Kur thonë se janë një barrë për të tjerët
- Kur e rrisin përdorimin e alkoolit ose drogës
- Kur veprojnë në ankth ose të shqetësuar; duke u sjellë në mënyrë të pamatur
- Kur bëjnë gjumë shumë pak ose shumë
- Tërheqja ose izolimi i tyre
- Kur tregojnë zemërim ose flasin për hakmarrje
- Kur iu ndryshon humori në mënyrë drastike
Jo të gjithë që mendojnë të bëjnë vetëvrasje i kanë këto shenja.
Ka mite dhe stigma të zakonshme rreth vetëvrasjes që mund të parandalojnë ata që janë vetëvrasës të kërkojnë ndihmë. Ndonjëherë njerëzit që vdesin nga vetëvrasja cilësohen si egoistë, të dëshpëruar ose që kërkojnë vëmendje. Sipas Aleancës Kombëtare për Sëmundjet Mendore, mite të tilla kontribuojnë në stigmën që mund të parandalojë ata që janë vetëvrasës të kërkojnë ndihmën që u nevojitet.
Biseda ose dërgimi i mesazheve me një këshilltar për krizat mund t’ju ndihmojë ju ose një të dashur ta kuptoni më mirë situatën.
Nëse ju ose dikush që njihni mund të jetë në rrezik të vetëvrasjes, këtu janë mënyrat për të ndihmuar:
Kosovë — “Linja e Jetës” – 0800 12345
“Linja e Jetës” është qendër telefonike për parandalim të vetëvrasjes në Kosovë, e cila ofron shërbim telefonik konfidencial dhe pa pagesë për të gjithë personat me mendime për vetëvrasje çdo ditë nga ora 14:00 e mëngjesit deri në orën 02:00 pas mesnatës. Gjatë këtij orari thirrjet pranohen dhe menaxhohen nga vullnetarët tanë të cilët janë të trajnuar specifikisht për punën në linjë.
Gjatë thirrjeve, vullnetarët fokusohen në de-eskalim dhe në ofrim të mbështetjes emocionale në mënyrë që të mund t’i ofrojnë secilit telefonues një ndihmë afatshkurtë, ndihmë kjo e cila do t’ua mundësonte atyre që të mund ta vlerësojnë situatën në të cilën gjenden në një mënyrë më racionale. Përveç kësaj, në përfundim të thirrjes, vullnetarët referojnë thirrësit te psikoterapeutë dhe psikiatër të besueshëm në mënyrë që ata të marrin ndihmë afatgjatë.
Në Shtetet e Bashkuara mund të dërgoni mesazhe ose telefononi 988 për të arritur në linjën e shpëtimit të vetëvrasjes dhe krizës 988 (i njohur më parë si Linja Kombëtare e Parandalimit të Vetëvrasjeve). Kjo ofron mbështetje falas dhe konfidenciale 24 orë në ditë, shtatë ditë në javë për njerëzit në krizë vetëvrasjeje ose shqetësim.
Marrja e ndihmës në të gjithë botën ofrohet nga Shoqata Ndërkombëtare për Parandalimin e Vetëvrasjeve, e cila ofron një drejtori mbarëbotërore të burimeve dhe linjave telefonike ndërkombëtare. Ju gjithashtu mund t’i drejtoheni Befrienders Worldwide. Kjo linjë ofron numër kontaktuese në qendrën më të afërt të thirrjeve nga vendi ku ndodheni.
Një mënyrë tjetër për të ndihmuar është duke mbështetur organizatat jofitimprurëse që ofrojnë këshillim, parandalim dhe edukim për vetëvrasje. Shpesh nevojiten vullnetarë dhe disa organizata trajnojnë njerëzit që të bëhen këshilltarë.
